غدیر، تداوم بخش جریان حکومت نبوی در مدیریت جامعه اسلامی
به گزارش قائم، حکومت کوتاه علی (ع)، در آن زمان، گذرکاه و الگویی است تا عده ای در مقطعی از تاریخ با یک بلوغ فکری و سیاسی عمیق از آن درس و عبرت بگیرند تا به صورت عینی حکومت نبوی را تداوم بخشند.
آنچه در قضیه غدیر خم، قابل توجه است، مسأله امتداد ولایت نبی مکرم اسلام است؛ همانطور که از عبارت «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» فهمیده می شود، مقرر است ولایت علی ضد السلام در ادامه پذیرش ولایت نبی اکرم(ص) طرح شود.
سخن در اینست که انقلاب اسلامی ایران با دریافت پیام غدیر، تداوم بخش حکومت نبوی در تاریخ پس از عصر حضور ائمه علیهم السلام بوده است. شاید این کلام امام خمینی هم که «ولایت فقیه شعبه ای از ولایت رسول الله است» اشاره به جریان ولایت رسول اکرم(ص) در این برهه از تاریخ داشته باشد.
در اثبات این مطلب باید گفت اولاً اعلان ولایت امیرالمؤمنین، تثبیت تداوم تاریخی حضور نبی اکرم در مدیریت جامعه اسلامی است و ثانیاً انقلاب اسلامی صرفا با دریافت پیام غدیر از جانب امت اسلامی ایران تحقق یافتنی می شد. در نتیجه، حضور اراده و دخالت نبی اکرم(ص) در مدیریت جامعه اسلامی در عصر غیبت با تحقق انقلاب اسلامی، عینیت یافته است.
پیام غدیر؛ نهادسازی و نمادسازی پیامبر
در اثبات این ادعا ضروری است تا پیام و مضمون غدیر را به درستی دریافت نمود. غدیر به قول مقام معظم رهبری دارای دو پیام است؛ یکی اعلان ولایت و حاکمیت دینی و دیگری معرفی امیرالمؤمنین بعنوان نماد این حاکمیت تا اینکه مردم هر عصری از تاریخ با دقت در این نماد به شاخصه و میزان و معیار حاکمیت دینی و ولی دینی رهنمون شوند. بعبارت دیگر نبی اکرم در روز غدیر و هم در مواقع گوناگونی با معرفی علی ضد السلام بعنوان وصی و جانشین خود دو هدف را دنبال می کردند؛ یکی بیان شاخص و معیار برای کل تاریخ نسبت به حاکمیت دینی و دیگری، معرفی شخص امیرالمؤمنین بعنوان نماد این حاکمیت و نماد تمام عیار نسبت به همان شاخص و معیار؛ بطوریکه تنها کسی که ظرفیت هدایت و نماد بودن برای حاکمیت دینی در کل تاریخ را داراست، شخص امیرالمؤمنین است.
حضرت علی، سرچشمه حاکمان اسلامی در طول تاریخ است. مقام معظم رهبری فرمود: اسلام تا ابدالدهر حکومت خواهد داشت؛ انواع و اقسام آدم هایی که صلاحیت هایی در سطوح مختلف دارند، به حکومت خواهند رسید. این، قابل پیشبینی بوده از اولِ اسلام. آن کسی که سرچشمه را باید به او سپرد تا طول تاریخ اسلام از این سرچشمه سیراب شود، او باید کسی باشد در تراز امیرالمؤمنین، علی بن ابی طالب (ع)؛ او نمی تواند یک انسان معمولی باشد. سرچشمه در اختیار اوست؛ لذاست همه ائمه ما علیهم السّلام که خودشان هم صاحب همین منصب بودند -اگر چه فرصت حکومت به آنها داده نشد- همه به امیرالمؤمنین با چشم عظمت نگاه می کردند.
این دو یعنی هم نهاد حاکمیت دینی و هم نماد آن -که مقرر است به گستره تاریخ امتداد داشته باشد- از هم غیر قابل تفکیک اند؛ یعنی نمی شد پیامبر اکرم صرفا به بیان معیار و میزان بپردازند و توجهی به نماد نکنند و هم نمی شد علی ضد السلام را معرفی می فرمودند در حالیکه این معرفی هیچ نسبتی با حاکمیت دینی نمی داشت. در واقع این دو، ابعاد یک پیام واحدی هستند و علی ضد السلام مظهر شروط ولایت و زعامت مسلمین می باشد. به بیان دیگر، میتوان اظهار داشت که غدیر، هم عملی واقعی است؛ یعنی اعلان ولایت امیرالمؤمنین و هم عملی است نمادین یعنی بیان شروط هدایت و زعامت امت اسلام.
مقام معظم رهبری، تجلی این دو امر مهم را چنین بیان کردند: در سوره مبارک مائده پیش از آیه «الیوم اکملت»، این آیه مبارکه است «الیوم یئس الّذین کفروا من دینکم فلا تخشوهم و اخشون»؛ امروز روز یأس و ناامیدی دشمنان است. یعنی معیار، مشخص شد. شاخص معلوم شد؛ امت هر وقت بخواهند، هر وقت چشم خویش را بر حقیقت باز کنند، شاخص را خواهند دید، معیار را مشاهده خواهند کرد، تردیدی باقی نخواهد ماند. اهمیت غدیر اینست.
ایشان در جایی دیگر فرمود: مسئله غدیر این است؛ یعنی نشان دهنده جامعیت اسلام و نگاه به آینده و آن چیزی که در هدایت و زعامت امت اسلامی شرط است. فرمود «من کنت مولاه فهذا علی مولاه، اللّهم والِ من والاه و عاد من عاداه». البته این جملات، قبل و بعد هم دارد اما مهم ترین قسمتش اینست که پیامبر در اینجا مسأله ولایت یعنی حاکمیت اسلامی را به صورت رسمی و صریح مطرح می کند و امیرالمؤمنین را بعنوان شخص، معیّن و مطرح می نماید. این مسأله را برادران اهل سنّت در در ده ها کتاب معتبر نقل کرده اند. مرحوم علّامه امینی این روایات را جمع کرده است و غیر از ایشان هم کتاب های زیادی در این خصوص نوشته اند. بنابراین، این روز، اولاًّ روز ولایت است؛ ثانیاً روز ولایت امیرالمؤمنین است.
متأسفانه اولین مرحله پیام غدیر در دفاع از غدیر و ولایت مورد غفلت واقع شده است و از اثرات این غفلت دور شدن امت اسلامی از یکدیگر و فراهم شدن زمینه برای برنامه ریزی دشمنان اسلام نسبت به تفرقه افکنی میان مسلمانان می باشد.
بلوغ ایمانی ملت ایران (اعم از شیعه و سنی) در دریافت پیام غدیر
اکنون باتوجه به پیام غدیر باید از وجدان بشر پرسید که آیا این دو پیام، بعد از به انتها رسیدن خلافت خلیفه سوم و هجوم مردم برای بیعت با حضرت علی به خوبی تلقی شد یا در ایران و با ظهور امام خمینی؛ رهبر کبیر انقلاب اسلامی؟! آیا امیرالمؤمنین به همین مردم زمان خود نفرمود که «دعونی و التمسوا غیری» و نفرمود که من برای شما وزیر باشم بهتر است از اینکه امیر باشم؟! آیا حضرت تعارف می فرمودند؟! آیا این کلمات برای اتمام حجت با مردم است؟! مگر مدیریت و حاکمیت جامعه اسلامی هدف پیامبر از اعلان ولایت حضرت علی نبود؟!
رهبر انقلاب فرمود: ولایتی که از آنِ امیرالمؤمنین (ع) و منصوب پیغمبر بود، ولایت سیاسی بود؛ همان معنایی که ذات اقدس آفریدگار آنرا به وسیله پیغمبر اکرم در اسلام به وجود آورد و جعل کرد و با آن معلوم شد که اسلام در ردیف والاترین احکام و مقرّرات خود، مسأله حکومت و ولایت و سرپرستیِ امّت را دارد. اگر کسی از این بُعد به مبحث غدیر نگاه کند، خیلی از اشتباهاتی که متاسفانه در طول قرن ها در اذهان وجود داشته است، باید برای او زایل شود.
حال چرا حضرت علی بخواهد بر سر تکلیفش که همه انبیا برای همین مساله مهم مبعوث شده اند، به دنبال تعارف یا اتمام حجت با مردم باشد؟ اساساً آیا علی بر سر تکلیف خود تعارف می کند؟! چرا باید حضرت بخواهد اتمام حجت نماید؟! آیا امام خمینی(ره) هم در آغاز قیام به دنبال اتمام حجت با مردم برآمد یا دائماً اهل اتمام حجت با طاغوت و طاغوتیان بود؟! مگر امام در نخستین خطابه خود نفرمود من توی دهان این دولت می زنم؟ و نفرمود به پشتیبانی این ملت دولت تعیین می کنم؟!
کسانی که برای بیعت با علی(ع) آمده بودند با این درک که علی نماد آن حاکمیت اسلامی است، سراغش نیامده بودند. برای این مردم همان وزیر بودن بهتر است و علی آن چه می گوید به حق است و با حکومت کوتاهش با آیندگان تخاطب می کند و الگویی برای تاریخ می شود.
حکومت کوتاه علی (ع)، در آن زمان، گذرکاه و الگویی است تا عده ای در مقطعی از تاریخ با یک بلوغ فکری و سیاسی عمیق از آن درس و عبرت بگیرند تا به صورت عینی حکومت نبوی را تداوم بخشند و در واقع حضور اراده آخرین نبی الهی را که رسالتش جهانی و تاریخی است، تثبیت نمایند و لبیک گویان به دعوت نبوی در روز غدیر همان مردم مسلمان آزاده ایران اسلامی هستند که جریان ولایت الهی نبی اکرم را با تبعیت از ولایت و حاکمیت امیرالمؤمنین در 14 قرن بعد و در چارچوب استقرار حکومت اسلامی، امتداد بخشیدند.
علی (ع) نماد وحدت امت اسلام (شیعه و سنی) و ضامن سعادت انسان
با دریافت پیام غدیر، بهترین و بلکه تنها عامل در جهت وحدت بخشی به امت اسلام در مقابل طاغوت و استکبار جهانی، درک حکومت اسلامی و التزام عملی به لوازم این حاکمیت است. حال که مسأله ولایت حضرت علی ضد السلام و اعلان آن، تدبیری است الهی و با تبلیغ از جانب پیامبر جهت ادامه حضور ایشان در مدیریت جوامع بشری، باید قبول کرد که درک آن هم در واقع به معنای پذیرش ولایت شخص نبی اکرم می باشد و پر واضح است که در میان امت اسلامی بر سر حاکمیت نبی مکرم اسلام اختلافی وجود نداشته و ندارد.
اکنون باتوجه به تحقق عینی اراده نبی اکرم در حاکمیت ولی فقیه در عصر غیبت، تنها طریق تحقق وحدت و همبستگی جامع و متعالی میان امت اسلامی، تبعیت از فرامین و دستورات ولی فقیه است. دشمن قسم خورده اسلام هم این را به خوبی متوجه است که کم رنگ شدن مسأله ولایت فقیه و نظام مبتنی بر ولایت الهی فقیه، می تواند منجر به اختلاف و تفرق امت اسلام شود. از همین روست که در سوره مبارکه مائده پیش از آیه «الیوم اکملت»، این آیه مبارک است: «الیوم یئس الّذین کفروا من دینکم فلا تخشوهم و اخشون»؛ امروز روز یأس و ناامیدی دشمنان است»؛ یأس و نومیدی از تفرق امت اسلامی است که خود جلوه ای از همان یأس از دین می باشد که نظام کفر از آن ناامید و ناامید است و اساساً یأس از دین امت اسلامی به دلائلی وابسته بوده که یکی از آنها همین وحدت امت اسلامی است.
* طلبه حوزه علمیه قم
منبع: قائم
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب