گزارش تحلیلی مهر؛
دعوای افزایش ظرفیت پزشكی در لوای پذیرش از لیسانس
افزایش ظرفیت در رشته های علوم پزشکی همیشه محل مناقشه بوده و این دفعه شورای عالی انقلاب فرهنگی در یک مصوبه وزارت بهداشت را ملزم کرد که ظرفیت را به سبب مصوبه پذیرش از لیسانس افزایش دهد.
به گزارش قائم به نقل از مهر، شورا در مصوبه وزارت بهداشت را ملزم کرده است با افزایش ناگهانی ظرفیت پذیرش دانشجو در سه رشته مهم پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی، قسمتی از این ظرفیت را به پذیرش از دانش آموختگان دوره کارشناسی اختصاص دهد. پیشنیه پذیرش دانشجوی پزشکی از لیسانس پیشنیه پذیرش دانشجوی پزشکی از لیسانس به دانشگاه علوم پزشکی تهران باز می گردد. این دانشگاه در ۱۰ سال اخیر در کنار شیوه پذیرش از کنکور سراسری، شیوه دیگری هم برای پذیرش دانشجوی پزشکی اجرا می کند که در این شیوه بصورت محدود و با ۱۰ نفر ظرفیت از میان دانش آموختگان کارشناسی، دانشجوی پزشکی می پذیرد. هدف اصلی این بود که راهی برای ورود افراد مستعد به رشته پزشکی باز شود. تجربه پذیرش دانشجوی پزشکی در دانشگاه های آمریکا نشان میدهد ورود به دانشکده پزشکی بصورت مستقیم نیست. ابتدا فرد چهار سال یک لیسانس در بیوشیمی یا بیولوژی می گیرد و پس از آن وارد پزشکی می شود. ویژگی آزمون پذیرش دانشجوی پزشکی از لیسانس دوره پذیرش پزشکی از لیسانس دارای شرط سنی است و معدل افراد در دیپلم باید از ۱۸ به بالا و معدل مقطع کارشناسی باید از ۱۶ به بالا باشد. همین طور آزمون کتبی ورودی به پزشکی از دوره لیسانس شبیه آزمون بین المللی MCAT (Medical College Admission Test) طراحی شده و در این آزمون دانش متقاضیان در دروس بیولوژی، شیمی، فیزیک و ریاضی مورد ارزیابی قرار می گیرد. در ادامه آزمون کتبی، مصاحبه شفاهی نیز برگزار می گردد که شامل سنجش توانایی در زبان انگلیسی و ارزیابی خاصیت های شخصیتی متقاضی است. ۵۰ درصد نمره آزمون کتبی و ۵۰ درصد مرحله فراشناختی در ورود فرد موثر است. اضافه شدن ۶ دانشگاه علوم پزشکی به طرح پذیرش پزشکی از لیسانس در سال ۱۳۹۸ بعد از ارزیابی وزارت بهداشت قرار شد تجربه مثبت دانشگاه علوم پزشکی تهران در اختیار سایر دانشگاه های علوم پزشکی قرار گیرد و موضوع در شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی برای اجرا در سال ۱۳۹۹ به تصویب رسید. بر طبق این طرح لیسانس های مرتبط از طرف دانشگاه ها اعلام می شوند، پذیرش بصورت آزمون دانشگاهی صورت می گیرد و آزمون درون دانشگاهی با استانداردها و نظارت وزارت بهداشت انجام می شود. فارغ التحصیلان رشته های علوم پزشکی و علوم تجربی و علوم ریاضی در مقطع لیسانس می توانند در این دوره ها شرکت نمایند. آزمون کتبی یک آزمون استاندارد و ابزاری برای سنجش ورودی به پزشکی خواهد بود و ظرفیت پذیرش این افراد بصورت مازاد به دانشگاه های علوم پزشکی داده می شود و در ظرفیت عادی پذیرش از کنکور در دانشگاه های علوم پزشکی هیچ تغییری ایجاد نمی گردد. دانشگاه های علوم پزشکی ایران، شهید بهشتی، مشهد، کرمان، اصفهان مجری این طرح پایلوت هستند. این دانشگاه ها پذیرش دانشجو با این شیوه را با میزان ۵ درصد ظرفیتی که هر سال از طرف شورای گسترش دانشگاه ها به آنها داده می شود شروع می کنند و پس از ۵ سال این میزان ظرفیت را به ۲۰ درصد دانشجوی ورودی می رسانند. مسیر اصلی پذیرش دانشجوی پزشکی کماکان از کنکور سراسری ضمن این که برمبنای طرح شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی در سند برآورد نیروی انسانی وزارت بهداشت تعیین شده است و تمامی دانشگاه ها در تعیین ظرفیت خود باید از این سند تبعیت کنند. نکته مهمی که وزارت بهداشت در این طرح تاکید کرده این است که مسیر اصلی پذیرش دانشجو کماکان از کنکور سراسری خواهد بود و این پذیرش یک راه فرعی برای افرادی شمرده می شود که مقطع کارشناسی خودرا به پایان رسانده اند اما علاقمند هستند در رشته پزشکی ادامه تحصیل دهند. چونکه این شیوه پذیرش نمی تواند جایگزین کنکور سراسری شود و به سبب رقابت فوق العاده سنگینی در ورود به رشته پزشکی و گرایش شدید به این رشته صلاح نیست که ظرفیت ورودی از کنکور کم شود. مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی و الزام وزارت بهداشت به تخطی از سند برآورد نیروی انسانی در صورتیکه وزارت بهداشت در سه سال اخیر سند برآورد نیروی انسانی را با هدف نظام مند کردن ظرفیت رشته های علوم پزشکی از مقاطع کاردانی تا فوق تخصصی تهیه کرده شورای عالی انقلاب فرهنگی در تیرماه ۱۴۰۰ در ذیل مصوبه «سیاست ها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی (پس از آخر دوره متوسطه) در ۱۴۰۲» وزارت بهداشت را ملزم کرده است که ظرفیت رشته های پزشکی را افزایش دهد. دکتر منصور کبگانیان دبیر ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور در همین زمینه درباره تصویب مواد در رابطه با ساماندهی سنجش و پذیرش دانشجو اظهار داشت: ماده ۸ این مصوبه به پذیرش در رشته پزشکی اختصاص دارد و بیشترین بحث ها در این نشست مربوط به این ماده بود. بعد از اصلاحات مربوط به این ماده، مصوبه در جلسه بعدی ستاد تصویب نهایی خواهد شد. وی ادامه داد: بر این اساس به وزارت بهداشت تا سال ۱۴۰۲ فرصت داده می شود که در ورودی رشته های پزشکی، تا ۳۰ درصد باید از فارغ التحصیلان کارشناسی پذیرش کند. کبگانیان اشاره کرد: به سبب برخی نگرانی ها این اصلاحیه در این نشست مورد بررسی قرار گرفت و قرار شد ۳۰ درصد پذیرش در رشته های پزشکی از مقطع کارشناسی صورت گیرد. در رابطه با افزایش ظرفیت رشته های پزشکی نیز، باتوجه به ابراز نگرانی دانش آموزان در بدو ورود به دانشگاه، وزارت بهداشت موظف شده، طرح جامع افزایش ظرفیت آموزش پزشکی را آماده و برای تصویب به ستاد ارائه نماید. به عبارت دیگر، ماده هشت مصوبه سنجش و پذیرش دانشجو می گوید حداقل ۳۰ درصد از ظرفیت پذیرش رشته پزشکی در هر سال، از بین فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی پذیرش می شود. در تبصره یک این ماده آمده است: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است به نحوی برنامه ریزی کند که حداقل ۳۰ درصد از ظرفیت رشته های داروسازی و دندانپزشکی نیز از سال ۱۴۰۲ به پس از بین فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی پذیرش شوند. همچنین تبصره دو این ماده تاکید دارد: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است بخشنامه های مربوط را برای پذیرش از رشته های مختلف و به ویژه رشته های علوم پایه مقطع کارشناسی در مدت حداکثر سه ماه تدوین و بعد از تایید شورای سنجش و پذیرش دانشجو در دوره های تحصیلات تکمیلی به تایید ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور برساند. با این وجود دکتر سعیدرضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره ماده هشت مصوبه سنجش و پذیرش خاطرنشان کرده است: اگر تبصره یک ماده هشت، با خود ماده هشت ادغام شود، برخی نگرانی ها درباره پذیرش دانشجو در رشته های پزشکی از مقطع لیسانس از سال ۱۴۰۲، برطرف می شود. وی ادامه داد: در تبصره دو نیز تاکید شود که پذیرش از رشته های علوم پایه و رشته های در رابطه با پزشکی مقدور است. پذیرش ۳۰ درصدی از مقطع کارشناسی و موضوع توسعه ظرفیت پزشکی باید مورد توجه جدی قرار گیرد تا در آینده راهبردها و رویکردها خسران آفرین نباشد. باید اقداماتی برای توسعه ظرفیت پذیرش پزشکی انجام پذیرد، برای اینکه که دراین زمینه با چالش روبرو می باشیم. به این منظور، طرح توسعه و افزایش ظرفیت رشته های علوم پزشکی باید توسط وزارت بهداشت در قالب یک بخشنامه، پیشنهاد و ارائه شود. غیرممکن بودن الزام ۳۰ درصدی پذیرش دانشجوی پزشکی از مقطع لیسانس در مقابل دکتر علی اکبر حق دوست معاون آموزشی وزارت بهداشت در جلسه بررسی این مساله تصریح کرد: برای رفع لطمه های احتمالی ارائه بسته جامع نیاز است. پیشنهاد ما این است که پذیرش در لیسانس با بررسی انجام و بسته جامعی دیده و الزامات پذیرش مقطع لیسانس در رشته های پزشکی تبیین شود. وی ادامه داد: در کشورهای انگلیس و ژاپن، چند دهه طول کشید تا این مساله مدیریت شد و پذیرش لیسانس در رشته های پزشکی حالا وجود دارد. اما با وجود این که ۷۰ درصد دانشگاه های علوم پزشکی آنها پذیرش از مقطع لیسانس دارد، سه دهه طول کشیده تا به سطح ۱۰ درصد پذیرش از لیسانس رسیده اند. حق دوست اشاره کرد: دانشگاه ها نباید الزام شوند که این سهمیه را پر کنند. پذیرش از مقطع لیسانس گزینه قابل دفاعی می تواند باشد. در کنار پذیرش لیسانس باید مداخلات دیگری هم وجود داشته باشد. این که در همان سال اول اجرای مصوبه، الزام به ۳۰ درصد پذیرش شود، نا ممکن است. معاون آموزشی وزارت بهداشت تصریح کرد: با این مصوبه طول دوره تحصیل برای کسانی که وارد رشته های پزشکی می شوند ۱۱ سال خواهد بود. اگر مقرر گردد این مصوبه اجرائی شود، باید انقلابی در طول دوره آموزش ایجاد شود که پزشکی این دوره به ۹ سال برسد. کاهش طول دوره بیش از این نیز، امکان پذیر نیست. مخالفت فرهنگستان علوم پزشکی ایران با مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در همین زمینه دکتر سیدعلیرضا مرندی رییس فرهنگستان علوم پزشکی ایران بعنوان عضوی از شورای عالی انقلاب فرهنگی در نامه ای به رییس جمهور و رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی مخالفت خودرا با این ماده اعلام نموده و تصریح کرد: هیچ نوع اجماع کارشناسی شده ای در وزارت بهداشت دراین زمینه وجود ندارد و تصمیم گیری عجولانه در زمان حساس تغییر مدیریت اجرائی کشور مطلقاً به مصلحت نبوده و مشکلات جبران ناپذیری برای سیستم سلامت کشور به دنبال دارد. رییس فرهنگستان علوم پزشکی ایران در این نامه اشاره کرد: تصویب چنین سهمیه ای بدون ملاحظات کارشناسی، تبعاتی همچون طولانی شدن دوره آموزش پزشکی عمومی، افزایش سن دانش آموختگان، کاهش استقبال از خدمت و توان خدمت در مناطق محروم را به دنبال خواهد داشت و از طرف دیگر سبب تضعیف رشته های مقاطع کارشناسی مورد نظر و گرایش ورود داوطلبان به آن رشته ها را فراهم می آورد. مرندی در این نامه با اشاره به تجربیات بین المللی دراین زمینه اشاره کرد: در هیچکدام از برنامه های معتبر بین المللی، دارندگان مدارک کارشناسی سایر رشته ها پیش از ارائه مدارک قابل انطباق با دوره Premedical در آزمون ورودی دوره پزشکی عمومی پذیرفته نمی شوند. رییس فرهنگستان علوم پزشکی ایران در این نامه از حسن روحانی رییس جمهور و رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی خواسته است موضوع اختصاص ۳۰ درصد ظرفیت رشته پزشکی به پذیرش از میان فارغ التحصیلان کارشناسی از دستور کار جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی بیرون رود. به استناد گزارش تحلیلی آزمون سراسری سال ۱۳۹۹ شورای گسترش دانشگاه های علوم پزشکی، با توجه به این که یکی از چالش های موجود در پروسه کنکور سراسری، تنظیم ظرفیت های پذیرش رشته های مختلف دانشگاه های علوم پزشکی است، وزارت بهداشت برای تعیین تعداد پذیرش دانشجو از یک طرف نیروی انسانی مورد نیاز کشور را تخمین می زند و از جانب دیگر امکانات آموزشی از قبیل تجهیزات و منابع انسانی و عرصه های آموزش نظری و بالینی را در نظر می گیرد. این برنامه ریزی هر ساله از طرف شوراهای مربوطه در وزارت بهداشت انجام و اطلاع رسانی می شود. با این وجود هر ساله درصدی از تغییر در ظرفیت اعلامی دانشگاه ها با ظرفیت اعلام شده از طرف سنجش و آمار پذیرفته شده نهایی وجود دارد که در حوزه رشته پزشکی در سال ۱۳۹۹ این میزان افزایش حدود ۲۷ درصد بوده است. بطوریکه ظرفیت اعلامی دانشگاه ها ۴ هزار و ۵۹۵ نفر بوده که در دفترچه سنجش ۵ هزار و ۴۱۹ نفر اعلام شده است و در نهایت برای افزایش ظرفیت میزان قبولی به ۶ هزار و ۸۸۱ نفر رسید. به گزارش قائم به نقل از مهر، از همین رو بنظر می رسد میان مصوبه شورای عالی برنامه علوم پزشکی درباره تعیین ظرفیت شیوه پذیرش پزشکی از لیسانس بصورت مازاد با مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی که ۳۰ درصد ظرفیت پذیرش را از ظرفیت اصلی کنکور سراسری در نظر گرفته است، تفاوت شایان توجهی وجود دارد. این نکته وقتی اهمیت خودرا نشان میدهد که در کنکور سراسری سال ۱۳۹۹ تعداد ۱ میلیون و ۵۲ هزار و ۵۳۰ نفر شرکت کردند که داوطلبان گروه تجربی با تعداد ۵۷۴ هزار و ۵۱۷ نفر، حدود ۵۵ درصد یعنی بیش از نیمی از شرکت کنندگان را شامل می شدند و سهم قبولی داوطلبان گروه علوم تجربی در رشته / مقاطع علوم پزشکی با تعداد ۳۱ هزار و ۷۱۶ نفر (بدون احتساب دانشگاه های غیروابسته شاهد، ارتش و بقیه الله الاعظم (عج)) حدود ۵.۵ درصد از ثبت نام کنندگان این گروه بوده است. بدین سبب اختصاص ۳۰ درصد از ظرفیت پذیرش معنای کاهش چشم گیر ورودی از کنکور برای رشته های علوم پزشکی است. چونکه ظرفیت پذیرش پزشکی از لیسانس (در یک دانشگاه) هم اکنون ۱۰ نفر است و در مقابل، مصوبه شورا می گوید که ۳۰ درصد از حدود ۶ هزار نفر ورودی دانشگاه ها به این شیوه پذیرش اختصاص پیدا کند. شورای عالی انقلاب فرهنگی به صورتی در این مصوبه وزارت بهداشت را ملزم کرده است که ظرفیت پذیرش رشته پزشکی را افزایش دهد اما افزایش ظرفیت پزشکی با احتساب رشد ۲۰ درصدی سالانه تا چه اندازه باید افزایش پیدا کند که هم بتوان ۳۰ درصد آنرا به پذیرش از کارشناسی اختصاص داد و در عین حال سهم ورودی کنکور سراسری نیز لطمه نبیند. بنظر می رسد موضوع اصلی افزایش بی ضابطه ظرفیت رشته پزشکی بدون توجه به زیرساخت های موجود است.
منبع: قائم
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب