علما و نخبگان جهان اسلام درباره استاد سیدهادی خسروشاهی چه گفتند؟
به گزارش قائم این هفته، تعدادی از علما و اندیشمندان ایرانی، عرب و اسلامی در نشستی در بیروت گردهم آمدند که مناسبت آن بزرگداشت مرحوم استاد سید هادی خسروشاهی بود.
آنان در این جلسه استاد را دانشمند و عالمی توصیف کردند که از گفتگو و مناظره هراسی نداشت و در همه امور اهل اعتدال و میانه روی بود. گزارش این نشست را که به صورت وبینار در بیروت برگزار شد، می خوانید: وبینار بزرگداشت مرحوم استاد، "سیدهادی خسروشاهی"، با عنوان «میراث دار نهضت تقریب و تجددگرایی»، چهارشنبه گذشته به همت رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بیروت، و با همکاری مرکز بررسی های اسلامی قم؛ با حضور تعدادی از علما، نخبگان وشخصیت های برجسته جهان اسلام، برگزار گردید. در این جلسه که روز چهارشنبه (۶ مرداد) به منظور پاسداشت مقام علمی و فکری ماندگار عارف مجاهد، و اندیشمند تقریبی، مرحوم استاد، سیدهادی خسروشاهی، برگزار شد؛ علما و اندیشمندانی از چندین کشور عربی و اسلامی به ایراد سخنرانی واظهار نظر درباره فضائل و تلاشهای بی وقفه استاد خسروشاهی در عرصه وحدت و تقریب مذاهب اسلامی و گفتگوی ادیان پرداختند. این نشست مجازی با حضور دکتر ابوذر ابراهیمی ترکمان، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بیروت، عباس خامه یار، و فرزند استاد مرحوم، جناب آقای سید محمود خسروشاهی، بعنوان نماینده مرکز بررسی های اسلامی قم، و همینطور تعدادی از علما و اندیشمندان جهان اسلام، برگزار شد.
پخش ویدیو کلیپ درباره سیره و زندگی و تلاشهای بی وقفه استاد خسروشاهی در عرصه وحدت و تقریب مذاهب اسلامی، همچون برنامه های این مراسم بود. مصطفی اللداوی، پژوهشگر و نویسنده فلسطینی، مدیریت این نشست را برعهده داشت.
مصطفی اللداوی در آغاز نشست، متن پیام تسلیت حضرت آیت الله العظمی خامنه ای به مناسبت درگذشت سیدهادی خسروشاهی را قرائت کرد؛ پیامی که مرحوم خسروشاهی را عنصری خستگی ناپذیر در تبلیغ معارف اسلامی توصیف می کند. اللداوی سپس در مقدمه ای کوتاه اظهار داشت: ما امروز به مناسبت بزرگداشت اندیشمند و عارفی بزرگ، یعنی سید هادی خسروشاهی، گردهم آمدیم؛ دانشمندی مجاهد که نه تنها در ایران، بلکه در سرتاسر جهان اسلام، از ارزش های دین مبین اسلام دفاع کرد؛ او بزرگ مردیست دارای منزلت والا در پیشگاه خداوند متعال است. این اندیشمند از خصوصیت های شخصیتی منحصر به فردی برخوردار بودند. وی محقق، خطیب، فیلسوف و استاد دانشگاه بود. مهم ترین خصوصیت این عالم مجاهد که او را از سایر علما واندیشمندان متمایز می کند؛ تقریبی بودن ایشان بود. تقریبی بودن از شاخصه و خصوصیت بارز آیت الله خسروشاهی بود چون که وی به صورت پیوسته بر مبانی تقریب تاکید داشت.. وی بر این باور بود که وحدت رمز عزت و اقتدار امت اسلامی است، ازاین رو اقتدار مسلمانان و راه غلبه بر استکبار جهانی جز با وحدت میسر نمی گردد. گنجینه ای از اندیشه و ارزش های اصیل در جهت گفتگوی تمدن ها و ادیان و تقریب مذاهب اسلامی؛ میرات ماندگار مرحوم سید هادی خسروشاهی در ابتدا، عباس خامه یار، رایزن فرهنگی کشورمان در بیروت، ضمن خوش آمدگویی به اندیشمندان حاضر در نشست میراث دار نهضت تقریب و تجددگرایی، اظهار داشت: در واقع، کمتر کسی در بین فعالان و پژوهشگران مسلمان اهل سنت و شیعه پیدا می شود که این اندیشمند تقریبی را نشناسد، و یا از گسترده‌ی حوزه فعالیت ایشان از دهه هفتاد قرن گذشته میلادی تاکنون، اطلاع نداشته باشد. خامه یار اضافه کرد: علامه خسروشاهی برکات فراوانی برایمان به یادگار گذاشت. گنجینه ای از اندیشه و ارزش های اصیل در جهت گفتگوی تمدن ها و ادیان و تقریب مذاهب اسلامی، و نوگرایی در اندیشه و عمل، و همینطور گنجینه معرفت و حکمت؛ میراث ماندگار مرحوم سید هادی خسرو شاهی به حساب می آید. دکتر خامه یار در قسمت دیگری از سخنان خود تصریح کرد که علامه خسروشاهی راه و روشی روشن و انقلابی برای ما و فرزندان خود به میراث گذاشت که نور و پرتوی آن هیچ گاه غروب نمی کند؛ راهی هموار شده با تحقق ارزش های معرفتی و اخلاقی و به مکتبی منتهی می شود که مسلمانان شیعه و سنی در آن پیوند می خورند، و پیروان دیگر ادیان را به علت ارج نهادن به ارزش های انسانی همچون مهرورزی، محبت، برادری و اصالت، به خود جذب می کند. رایزن فرهنگی کشورمان در انتهای سخنان خود، ضمن قدردانی مجدد از تمام اساتید شرکت کننده در این نشست؛ بخصوص از جناب آقای سید محمود خسروشاهی، به پاس تلاشهای پیوسته و مداوم در راه احیای میراث ماندگار پدر گرامی شان و همینطور ادامه راه ایشان، مراتب قدردانی و تشکر خویش را ابراز کرد. خامه یار سپس اساتید و اندیشمندان شرکت کننده در این هم اندیشی را به بیان نقطه نظرات خود درباره فضایل این علامه ارجمند، دعوت کرد. مرحوم خسروشاهی به دنبال تحقق امت واحده اسلامی بود سپس ابوذر ابراهیمی ترکمان، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی به بیان خصوصیت های شخصیت استاد خسروشاهی پرداخت و اظهار داشت: مرحوم سید هادی خسروشاهی تا انتهای عمر پربرکت خویش، همواره دست به قلم و به تألیف و نوشتن مشغول بود، ازاین رو قلم یار و مونس همیشگی ایشان بود؛ قلمی که تنها در راه دفاع از جبهه حق و آشکار سازی حقیقت بکار گرفته شد. ابراهیمی ترکمان اضافه کرد: مرحوم خسروشاهی از پرداختن به مسئله قومیت و گرایش های ملی گرایانه و مسائل حزبی و فرقه ای پرهیز کرد و توجه به مسائل جهان اسلام و آینده آنرا اصل و اساس اندیشه خود قرار داد. رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با اشاره به اینکه مرحوم خسروشاهی به دنبال تبیین راﻫﮑﺎرهایی تحقق اﻣﺖ واحده بود، اظهار داشت: ایشان به دنبال تحقق امتی بود که قرآن از آن سخن می گوید. ایشان به همان اندازه که به مسائل کشور خود توجه داشت، مسائل حساس و سرنوشت ساز کشورهای اسلامی مانند مصر، مراکش، الجزایر، پاکستان، لبنان و دیگر کشورهای مسلمان هم برای وی حائز اهمیت بود، ازاین رو مرحوم خسروشاهی همواره به دنبال تحقق امت واحده اسلامی بود. و بنابراین بود که ایشان با خیلی از دانشمندان و اندیشمندان جهان اسلام ارتباط نزدیک داشت. ایشان در ادامه اظهار داشت: تقریبی و تبلیغی بودن از خصوصیت های بارز مرحوم خسروشاهی بود. ایشان مردی پخته وجهان دیده بود، و نسبت به اندیشه های روشنگران و مصلحان در جهان عرب آشنایی عمیق داشت. تقریب مذاهب و ادیان و مقوله وحدت در اندیشه مرحوم خسروشاهی، یک راهبرد نبود، بلکه یک اصل دینی که عمیقا به آن اعتقاد داشت. رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود به خصوصیت تالیفات استاد خسروشاهی پرداخت و عنوان کرد: خیلی از دیدگاه ها و مؤلفات استاد خسروشاهی، سنگ بنای پل ارتباطی بوجود آمده میان مذاهب و ادیان آسمانی را تشکیل می دهد. وی نسبت به علل پیدایش نهضت های اسلامی و جنبش های اصلاحی در جهان عرب، کاملا واقف بود. او همواره از عدالت و اعتدال ائمه معصومین سخن می گفت، و همواره اعتدال و میانه روی را در دستور کار خود داشتند، و بدین سان توانست پیام وحدت و امنیت و برادری دین مبین اسلام را به گوش جهانیان و پیروان دیگر ادیان آسمانی برساند. ابوذر ابراهیمی ترکمان در ادامه ضمن اشاره به متن پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب اسلامی به مناسبت درگذشت استاد خسروشاهی، بیان داشت: امام خامنه ای، استاد خسرو شاهی را «عنصری خستگی ناپذیر در تبلیغ معارف اسلامی» توصیف کرد. ایشان واقعا شخصیتی خستگی ناپذیر بود. وی ۶۰ سال در شرایط مختلف راه خویش را ادامه داد، و تا انتهای عمر ثابت قدم باقی ماند. رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در انتها اظهار داشت: امروزه جهان اسلام از عدم وجود گفتمان اعتدال رنج می برد. افراط گرایی همواره فجایع زیادی را به بار آورده است. اعتدال گرایی عقب نشینی از اعتقادات نیست، بلکه به معنای میانه روی است. افراط و تفریط ضربات سنگین و مهلکی به اسلام وارد می نماید. مرحوم خسروشاهی اهمیت میانه روی و اعتدال را به خوبی درک کرده بود، بنابراین ایشان در بیان مواضع و تبیین دیدگاه های خود، همیشه اعتدال و میانه روی را در دستور کار خود قرار داد. ایشان باتوجه به تسلط بر تاریخ اسلام و تبحر در علوم اسلامی، همواره در جهت اصلاح اندیشه و ایده های افراطی تلاش و حرکت می کرد. مرحوم خسروشاهی در خدمات و تلاشهای تقریبی خود صادق بود در ادامه، شیخ ماهر حمود، رئیس اتحادیه جهانی علمای مقاومت، به فضائل و تلاشهای بی وقفه استاد خسروشاهی در عرصه وحدت و تقریب مذاهب اسلامی پرداخت و اظهار داشت: سبب اندوه و ناراحتی من است که نسبت به خیلی از دستاوردها و فعالیتهای آقای هادی خسروشاهی اطلاع کافی نداشته ام، اما این افتخار را دارم که در سال ۱۹۸۴ م، در شهر هامبورگ آلمان با وی دیدار کردم، و از نزدیک با ایده ها و دیدگاه های تقریبی ایشان آشنا شدم.. شیخ ماهر حمود با اشاره به اینکه اندیشه و سیره عملی مرحوم خسروشاهی نکاتی دارد که بر درک ایشان از اهمیت گفتگو دلالت دارد، اظهار داشت: «ایشان همواره آماده گفتگو و مناظره با دشمن خود هم بود، و این خصوصیت برجسته مرحوم سبب شد شیفته منش و شخصیت ایشان شوم». شیخ حمود اضافه کرد: سید خسروشاهی زمانی که سفیر سابق ایران در واتیکان بود، وهمچنین آن زمان که رئیس نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در قاهره بود، اصلاح اندیشه های غلط و مبارزه با افراط گرایی را دنبال می کرد. خدمات و تلاشهای تقریبی ایشان صادقانه بود. مرحوم خسروشاهی در بیان دیدگاه های تاریخی، فقهی و سیاسی خود همواره میانه رو و از افراط گرایی پرهیز می کرد. شیخ ماهر حمود در بخش دیگری از سخنان خود به آثار پرارزش مرحوم خسروشاهی اشاره، و بر لزوم مطالعه، بررسی دقیق و شناخت و معرفی هرچه بیشتر دیدگاه ها و ایده های این اندیشمند برجسته، تاکید نمود. رئیس اتحادیه جهانی علمای مقاومت در انتها با اشاره به اینکه راه پربرکت و روش عملیاتی مرحوم خسروشاهی ادامه خواهد داشت، اظهار داشت: ملت های مسلمان حالا باید برای مقابله با دشمن اصلی جهان اسلام یعنی ایالت متحده امریکا، متحد شوند تا بتوانند همانند برخی کشورها همچون ایران و یمن، در مقابل توطئه های دولت آمریکا پیروز شوند. خسروشاهی به علت وسعت اندیشه و تبحر در علوم و مسائل مختلف، به اقیانوسی عظیم شبیه است کمال الهلباوی، رئیس مرکز تحقیقات تمدن های جهان در لندن، سخنران بعدی نشست بود که استاد خسروشاهی را به علت وسعت اندیشه و تبحر در علوم ومسائل مختلف، به اقیانوسی عظیم تشبیه کرد و اظهار داشت: مرحوم خسروشاهی همچون پیشگامانی بود که چند خصوصیت همچون دانش فراوان، تسلط عمیق واشراف کامل به مسائل، وتوجه و احاطه به رویدادهای مختلف را دارا بود. الهلباوی اضافه کرد: کمتر پیش می آید که شخصی بتواند همزمان از صفات، فضائل و خصوصیت های منحصر بفردی که مرحوم خسروشاهی داشت، برخوردار شود. وی توضیح داد: مرحوم خسروشاهی همزمان هم فقیه بود هم سیاستمدار. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۹۷۹م، ایشان همزمان بعنوان دیپلمات، نویسنده، محقق و مترجم برجسته وسرشناس شناخته شد. رئیس مرکز تحقیقات تمدن های جهان در ادامه تصریح کرد: "زندگی پر برکت سید هادی خسروشاهی برای من و خیلی از اشخاص که از رابطه نزدیکی با مرحوم داشتند؛ منعکس کننده آرمانها و ارزش هایی است که ما امروزه به شدت به آن نیازمندیم تا بتوانیم زندگی وشرایط کنونی مان را بهبود ببخشیم." الهلباوی در بخش دیگری از سخنان خود، برخی عوامل تأثیر گذار بر شخصیت مرحوم و همینطور خصوصیت های منحصر بفردی که سبب ماندگاری آثار و ایده های این عالم مجاهد را برشمرد و خاطرنشان کرد: مرحوم خسروشاهی نویسنده ای بسیار با استعداد در زمینه های مختلف بود. در حوزه دیپلماسی ﺣﻀﻮری ﺧﺮدﻣﻨﺪاﻧﻪ و فهم و درک عمیقی نسبت به مسائل متعدد داشت. الهلباوی در انتها اظهار داشت: این مرحوم بزرگوار، در زمینه فرهنگ و ارشاد، توانست دست آوردهای قابل توجهی را محقق کند، چه در زمانی که نماینده امام در وزارت فرهنگ و ارشاد بود، و چه آن زمان که مرکز فرهنگ اسلامی را در شهر رم(پایتخت کشور ایتالیا)، تاسیس نمود. او همینطور آن زمان که بعنوان استاد در دانشکده حقوق در دانشگاه تهران مشغول به فعالیت بود، و همینطور زمانی که بعنوان مشاور چندین وزیر همچون دکتر ولایتی فعالیت کرد؛ توانست کارنامه موفقی را از خود به جای بگذارد. استاد خسروشاهی زندگی خود را وقف دستیابی به اهداف متعالی کرد عزام الأیوبی، دبیر کل جماعت اسلامی لبنان، سخنران بعدی این نشست بود. الأیوبی اظهار داشت: بعد از آشنایی با آثار علمی ایشان و آگاهی از سیره عملی این عالم مجاهد دریافتم که ایشان عمر خویش را در راه علم، پژوهش و خدمت به مسأله تقریب سپری کرده است. الأیوبی اضافه کرد: مجاهدت ها و خدمات تقریبی مرحوم خسروشاهی می تواند بهترین الگو برای جوامع امروزی ما باشد، بخصوص در شرایط کنونی که دشمنان تلاش می کنند تا با تبلیغ موارد تفرقه بین پیروان مذاهب مختلف، اتحاد مسلمانان را برهم بزنند. دبیر کل جماعت اسلامی لبنان در ادامه تصریح کرد: سید هادی خسروشاهی مردی بود که تمام زندگی خود را وقف دفاع از اسلام کرد و اهدافی والا را در نظر داشت.. وی همواره برای دستیابی به اهداف متعالی نظام اسلامی در حرکت بود.. ازاین رو ما موظفیم به پاس این مجاهدتها همیشه این مجاهد را به یاد بیاوریم وخلق و خو ومنش ایشان را الگوی خود قرار دهیم. جهان اسلام به اندیشمندانی مانند استاد خسروشاهی نیاز دارد پرفسور عمار الطالبی، نایب رییس انجمن علمای مسلمان الجزایر سخنران بعدی این نشست بود. الطالبی به توصیف شخصیت برجسته مرحوم خسروشاهی پرداخت و اظهار داشت: یکی از خصوصیت های برجسته مرحوم آگاهی و اشراف کامل بر مسائل مسائل اسلامی بود. وی ادامه داد: مرحوم خسروشاهی بادرک درست و شناخت عمیق از مسائل، به مناظره و گفتگو با افراد می پرداخت. الطالبی در ادامه به بیان خاطرات خود از دیدار با مرحوم خسروشاهی پرداخت و اظهار داشت: در یکی از دیدارهایی که در منزل مرحوم خسروشاهی با ایشان داشتم، یکی از کتابهایش را به من هدیه داد. این کتاب: خاطرات سید هادی خسروشاهی بود. از مطالعه این کتاب دریافتم که ایشان به صورت ویژه به سید قطب و ترجمه آثارش پرداخته است. وی در این کتاب راهکارهایی برای تقریب و وحدت مذاهب اسلامی مطرح می کند و مذهب شیعه دوازده امامی را هم معرفی کرده است. نایب رییس انجمن علمای مسلمان الجزایر تصریح کرد که این کتاب دربردارنده ایده ها و مطالب نو در زمینه تقریب است، بنابراین این اثر بسیار حائز اهمیت و تأثیر گذار است. الطالبی در پایان، مرحوم خسروشاهی را یکی از منادیان بزرگ وحدت در جهان اسلام توصیف کرد و اظهار داشت: جهان اسلام هم اکنون بیشتر از هر زمانی به اندیشمندانی مانند استاد خسروشاهی نیاز دارد؛ اندیشمندی که همیشه به دنبال همبستگی و وحدت بین مذاهب بود. شرایط آشفته جهان اسلام و دفاع از مسائل حساس آن، دغدغه همیشگی استاد خسروشاهی بود در ادامه، مصطفی بروجردی، استاد و پژوهشگر روابط بین الملل و سفیر سابق جمهوری اسلامی ایران در تونس و واتیکان هم به توصیف شخصیت برجسته مرحوم خسروشاهی پرداخت و اظهار داشت: بدون شک، استاد خسروشاهی یکی از چهره های مهم و ماندگار فرهنگی و انقلابی جهان اسلام در دوران معاصر است. ایشان بیش از۶۰ سال همواره درحال پژوهش، روشنگری و مبارزه با باورهای غلط و توطئه های استعمارگران بود. او همینطور همواره حامی جنبش های آزادی خواهی اسلامی بود، و رهبران و اندیشمندان انقلابی و تأثیر گذار را معرفی می کرد. بروجردی با اشاره به اینکه شرایط آشفته جهان اسلام و دفاع از مسائل حساس آن، دغدغه همیشگی استاد خسروشاهی بود، اظهار داشت: یکی دیگر از خدمات مهم مرحوم خسروشاهی افشای توطئه های استعمارگران که با هدف تفرقه افکنی و ایجاد تنش میان مسلمانان بزرگ نمایی اختلافات میان آنها پی ریزی شده بود. ایشان همواره نسبت به عواقب خطرناک تفرقه وشکاف میان مسلمانان اخطار می داد، و با رویکرد ونگاه تقریبی خود به صورت پیوسته بر لزوم تحکیم وحدت میان ملت های مسلمان برای خنثی سازی توطئه های دشمنان مشترک، تاکید داشت. خسروشاهی پیشگام مجاهدت در عرصه های فرهنگ، تقریب و انقلاب اسلامی بود در ادامه، ابوالقاسم جعفری، استاد رشته مطالعات بین الملل دانشگاه ریوکوکو در کیوتوی- ژاپن، به بیان جنبه های فرهنگی آثار و شخصیت استاد خسروشاهی پرداخت و اظهار داشت: مرحوم خسروشاهی، مجاهدت های فرهنگی زیادی برپایه گفتمان انقلابی و تقریبی داشته است. وی امین ونگهدارنده اسناد و مستندات متعلق به رهبران انقلاب اسلامی است. علاوه براین، ایشان تاریخ ناطق مقاومت مردم و روحانیت شیعه در ایران در مقابل رژیم ستم شاهی بود. از طرفی، فعالیت ها و تلاشهای گسترده ای در زمینه تقریب مذاهب انجام داده است. برای مثال، ایشان آثار خیلی از اندیشمندان و مبارزان عرب را به فارسی ترجمه کرده است. در واقع، مرحوم خسروشاهی در معرفی و آشناسازی مراکز علمی و مطالعاتی ایران با جهان عرب، نقش بسزایی ایفا کرده است. جعفری تصریح کرد: سید خسروشاهی پیشگام مجاهدت در عرصه های فرهنگ، تقریب و انقلاب اسلامی بود. این سید بزرگوار توانست با تالیفات و ترجمه های خود، ایرانی ها و عرب ها را به هم نزدیک کند، ازاین رو استاد خسروشاهی در رفع سوءبرداشت ها و سوءتفاهم ها میان ملت های مسلمان نقش بسزایی ایفا کرد. استاد رشته مطالعات بین الملل دانشگاه ریوکوکو در ادامه به یکی از پژوهش های تقریبی حجت الاسلام سید هادی خسروشاهی اشاره نمود و اظهار داشت: مرحوم خسروشاهی در یکی از آخرین مقالات خود به دفاع از سید قطب و آثارش می پردازد، و در آن به نسل جوان ایران اخطار می دهد که فریب دیدگاه مستشرقان درباره اندیشمندان مسلمان را نخورند. مرحوم در مقاله خود تاکید می کند که دیدگاه مستشرقان درباره این اندیشمندان مغرضانه است. ایشان همینطور جوانان را به مطالعه منابع اسلامی و کوشش برای برقراری ارتباط با اندیشمندان وفعالان عرب دعوت می کند. مرحوم خسروشاهی تا انتهای عمر در راه حق ثابت قدم ماند در ادامه، نورالدین ابو لحیه استاد دانشگاه و نویسنده الجزایری دلنوشته ای درباره ابعاد شخصیتی علامه سید هادی خسروشاهی، قرائت کرد. نورالدین ابو لحیه دلنوشته خویش را این گونه آغاز کرد: « اجازه دهید حدودا بعد از گذشت یک سال از رحلت جانسوزتان نامه ای برای شما به یادگار بگذارم.. نامه ای که قرار بود بعد از شنیدن خبر ناگهانی و غافلگیر کننده وفات شما نگاشته شود اما غم از دست دادن عزیزان مان بدلیل شیوع کرونا مدتی آنرا به تاخیر انداخت.. هنگامی که اولین سالگرد رحلت تان بخاطر ابتلای به ویروس سپری شد خاطرات گوناگونی درباره شخصیت ارزشمند و افکار پرارزش شما در ذهنم خطور کرد. آخرین آنها مربوط می شود به حضور من به همراه تعدادی از اساتید در منزل شما در قم مقدس که فکر می کنم ۳ ماه قبل از وفات شما بود. وارد منزل تان شدیم، شما کنار یک صندلی ساده و متواضعانه تان در کنار انبوهی از کتب نشسته بودید. لحظه ای لبخند پر نفوذ شما به ما افتاد، سرشار از مهربانی و محبت بود. بعد از اندکی شما از ما سوالاتی پرسیدید این که از کجا آمدید و سپس شروع کردید به گفتن خاطرات تان از کشورما؛ الجزایر. از چگونگی حضورتان در انجمن ها و تالارهای گفتگوی اسلامی که هرساله (در کشورمان) برگزار می شد تعریف کردید و از دیدارهایتان با نخبگان و متفکران و علما الجزایری و چیزهای دیگر سخن گفتید.. ابولحیه در ادامه می نویسد: «شما از بدو ماجرای انقلاب اسلامی در ایران از اولین دسته از جوانان و سربازانی بودید که تمام عمرشان را فدای مبارزات ضد رژیم دیکتاتوری شاه کردند بدون هیچ ترس و واهمه ای از ساواک و تشکیلات و سرویسهای هم ردیف آن.. حتی شما چندین بار دستگیر شدید.. تمامی اینها لحظه ای شما را به شک و تردید وادار نکرد و شما هیچ گاه تسلیم هوای نفس خود نشدی.. و همانند تمامی شاگردان و هم قطاران امام خمینی (ره) تا ابد ثابت قدم ماندی.. این روحیه (انقلابی) همواره و در طول زندگی تان با شما همراه بود و شما هیچ گاه از آرمان هایتان فاصله نگرفتید. حتی آن روزی که با شما ملاقات کردیم در همان لحظات هم میتوانستیم آن شخصیت انقلابی را که طوفان در آن اثر نداشته و ندارد مشاهده نماییم. نویسنده الجزایری در انتها اظهار داشت: در یکی از دیدارهایی که با ایشان داشتم، با اندوه و حسرت درباره مسیری که انقلاب های عربی در سال های بهار عربی به اشتباه پیموده بود گفتگو کردیم، که ایشان ضمن تبیین علل انحراف این انقلاب ها، بر این باور بود که اگر انقلاب های مذکور درست پیگیری می شد میتوانست همان پیروزی بزرگ انقلاب اسلامی ایران را رقم بزند. مرحوم خسروشاهی در راه ایجاد وحدت و یکپارچگی میان عناصر جهان اسلام بی وقفه تلاش و مجاهدت کرد سپس، سید علی العلاق عضو مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی از عراق هم به بیان توضیحات خود در باره فضائل استاد خسروشاهی پرداخت و در ابتدا گفت « ما هم به نوبه خودمان سالگرد رحلت سید هادی خسروشاهی (رضوان الله علیه) اندیشمند تقریبی که به جد در راه ایجاد وحدت و یکپارچگی میان عناصر جهان اسلام بی وقفه تلاش و مجاهدت نمود تسلیت عرض می نماییم و تلاش خواهیم کرد یاد ایشان و همراهان و هم قطاران ایشان را که با ایثار وخودگذشتگی تلاش در تحقق اصلاحات و پیمودن سیره اولیاء، انبیاء الهی، شهدا و تمامی دعوت کنندگان به دین مبین و برحق پروردگارمان داشتند، زنده نگاه داریم. العلاق اضافه کرد: یاد و نام جاویدان فقید عالیقدر مرحوم خسروشاهی همواره با تلاشهای ایشان برای ایجاد وحدت و اتحاد میان جوامع اسلامی گره خورده است. آن مرحوم با نیت الهی و خالصانه در این راه گام برداشتند و تمامی عمر خویش را مانند مردان و مصلحان و مومنان حقیقی به خداوند متعال در سرزمین های اسلامی برای تحقق این امر هزینه کردند. این روحانی عراقی تصریح کرد: مرحوم استاد خسرو شاهی میان علوم مختلفی چون فقه و سیاست توازن و هماهنگی برقرار کردند و آرای خویش را در پشتیبانی از درهم آمیختگی دین و سیاست و توانایی دین اسلام در دولت داری و براورده سازی تمامی نیازهای یک جامعه به معرض نمایش گذاشته و طرح های غربی ضد دینی همچون اعتقاد این جهان به مقوله جدایی دین از سیاست خط بطلان کشیدند. عضو مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی تصریح کرد: مرحوم خسروشاهی با فعالیت در موسسات اسلامی و وزارت خارجه جمهوری اسلامی بعنوان نماینده ایران در واتیکان و کوشش برای ایجاد ارتباط و تقارب میان ادیان الهی چون مسیحیت و اسلام؛ به وظایف عقیدتی و اجتماعی خود به نحو شایسته ای عمل کردند. مرحوم خسروشاهی آثار ارزشمندی برای نسل های بعدی برجای گذاشت سپس، سعید شهابی روزنامه نگار، فعال سیاسی و عضو ارشد جنبش احرار بحرین خاطرنشان کرد: « آقای خسروشاهی در اوج دوران خود بود؛ درحال خواندن، نوشتن و برقراری ارتباط با فعالان اسلامی در کشورهای مختلف. شغل وی در رم ایتالیا فرصت مناسبی را برای تمامی کسانی فراهم نموده بود که درون آنها تمایل به نزدیکی به دین اسلام درشان دیده بود.» الشهابی اضافه کرد: ایشان به مناسبت روابط شان با وزیر وقت ارشاد جمهوری اسلامی ایران دروازه تبادلات فرهنگی و فکری میان موسسات داخلی جمهوری اسلامی ایران با دیگر سازمان و نهادهای بین المللی را فراهم ساختند. الشهابی در ادامه اظهار داشت: مرحوم استاد خسروشاهی روابط خویش را با متفکران و نویسندگان و علمای دینی همچون مرحوم شیخ غزالی بسط و توسعه دادند. ایشان با پروژه دار التقریب قاهره که در دهه ۵۰ قرن گذشته با حمایت آیت الله بروجردی تاسیس شده بود و همینطور محمد تقی قمی که نام ایشان هم با این موسسه و رهبران عربی ان پیوند خورده بود؛ ارتباطات عمیقی داشتند. همین عوامل سبب شد تا ایشان همیشه با فرهنگ عربی بخصوص مردم مصر در ارتباط باشند و از شناخت خوب و کافی از علمای دانشگاه الازهر و نماد و ریشه های جنبش اخوان المسلمین برخوردار باشند. وی ادامه داد: کمتر کسی پیدا می شود که موفق شود از خود آثار پرارزش و درخور توجهی برای نسل های بعدی برجای بگذارند و از خود ایده هایی باقی بگذارند که به آینده انسانیت و فرهنگ و علم و معرفت مرتبط باشند. سید هادی خسروشاهی همچون کسانی بود که به این درجه معرفتی و انسانی نائل شد. عضو ارشد جنبش احرار بحرین در انتها تصریح کرد: استاد خسروشاهی میراث ماندگاری چه در عرصه تالیف و نشر کتاب و چه در پردازش اندیشه و مبانی فکری در رابطه با اهداف وارزش های اسلامی؛ از خود بر جای گذاشت، که بارزترین این اهداف همان هدف در رابطه با اسلام سیاسی که سال هاست از جانب جمهوری اسلامی ایران در کمال صداقت در برابر ملت های عربی دنبال می شود. مرحوم خسروشاهی همواره تلاش در کاشتن بذر امید و ایجاد اگاهی و ابتکار و روشن فکری در بین مردم بود علی ابوالخیر پژوهشگر و نایب رییس مرکز مطالعات یافا در قاهره هم اظهار داشت: «بسیار دشوار می باشد برای انسانی که بتواند تمامی ابعاد شخصیتی مردی مانند مرحوم حجت الاسلام و المسلمین خسروشاهی را توضیح و تفسیر کند.. شخصیتی سیاسی و متفکر، سخنوری حاذق و توانا که کلمات از جنس نور و از اعماق قلب او بر لسانش جاری می شد و در عمق جان مخاطب می نشست. ابوالخیر افزود: ایشان همواره تلاش در کاشتن بذر امید و ایجاد اگاهی و ابتکار و روشن فکری در بین مردم و در نهایت ایجاد اتحاد در جهان اسلام داشتند. از شاگردان امام خمینی بودند و باوجود فشار روحی و جسمی که در دوره مبارزات ضد رژیم ستم شاهی ضد ایشان اعمال می شد، به قواعد وارزش های فکری اسلام پایبند ماند. مرحوم استاد خسروشاهی از شخصیتهای کلیدی نیم قرن اخیر در امت اسلامی بودند بخصوص بعد از تاسیس دار التقریب در مصر به ریاست دو تن از شیوخ پر افتخار جهان اسلام یعنی تقی الدین قمی و محمود شلتوت. نایب رییس مرکز مطالعات یافا در قاهره در انتها ضمن اشاره به اهمیت برخی تالیفات مرحوم خسروشاهی، اظهار داشت: "بارها و بارها آثار ایشان در انجمن های اسلامی و فکری مصر همچون مرکز مطالعاتی یافا وانجمن الغد العربی و انجمن روزنامه نگران مصری به بحث و بررسی گذاشته شد. تمامی آثار ایشان سبب شد تا سید هادی با مردم مصر و مقاومت آنان خوی بگیرد و مصری ها هم به ایشان از صمیم قلب عشق بورزند." گفتمان استاد خسروشاهی، گفتمانی فرامذهبی و فرا فرقه ای بود سید محمدصادق الحسینی نویسنده، پژوهشگر و روزنامه نگار لبنانی آخرین سخنران نشست بود. الحسینی اظهار داشت: « آیت الله خسروشاهی، سید جمال الدین اسد آبادیِ دوم است. آیت الله سید هادی خسروشاهی در دنیای مبارزات مذهبی، سیاسی، معرفتی و جنبش های مردمی سرآمد همگان بوده است.» الحسینی اضافه کرد: استاد خسرو شاهی موفق شد میان مردان و یاران انقلاب و آنانکه در صف یاران امام خمینی و شیخ هاشمی رفسنجانی بودند اتحاد ایجاد نماید. روزنامه نگار لبنانی در ادامه به خصوصیت های برجسته شخصیت وفعالیت های استاد خسروشاهی پرداخت و اظهار داشت: آنچه که ایشان را متمایز می کند زندگی پرنشاط ایشان در عرصه سیاست و رسانه بوده است. تجربه ایشان در عرصه جریان سازی رسانه ای مستقل و آزاد در جهت پشتیبانی از جبهه حق یکی از مهم ترین اوراق صفحات کارنامه آن مرحوم به شمار می آید. سید محمدصادق الحسینی خاطرنشان کرد که استاد خسروشاهی با صدای حق در مقابل رسانه های نفتی و دلاری کشورهای خلیج فارس، و حامیان رژیم صهیونیستی ایستادگی کردند. الحسینی در ادامه از تجربه همکاری با مرحوم خسروشاهی گفت، واظهار داشت: تجربه همکاری با مرحوم سید هادی خسرو شاهی را در عرصه تاسیس جمعیت دوستی ایران و مصر به همراه عده ای دیگر از برادران و داوطلبان دیگر داشتم.. کسانی که در آنجا با ایشان تعامل داشتند، از وی توقع داشتند مانند سید جمال الدین اسد آبادی دیگر عمل کند و اتحاد را بار دیگر میان جهان اسلام برقرار سازد. الحسینی در بخش دیگری از سخنان خود به حمایت های بی وقفه علامه سیدهادی خسروشاهی در پشتیبانی از مسائل حساس اسلامی پرداخت، وتاکید کرد: گفتمان استاد خسروشاهی، گفتمانی فرامذهبی و فرا فرقه ای بود. ایشان نمونه بارز یک مبارزفرهنگی و اسلامی در جهت یکپارچه سازی امت اسلامی بودند، همانگونه که امام خمینی (ره) به همراه دیگر هم قطارانشان ضمن حمایت قدرتمندانه از دین اسلام هیچ گاه فراموش نکردند که حمایت و پشتیبانی از ملت بزرگ فلسطین و گروه های مقاومتی یک اصل و یکی از مهم ترین اهدافی است که بایستی در انقلاب اسلامی تحقق پذیرد. ایشان لحظه ای در جهت عمل به وظایف مهم شان در عرصه پشتیبانی از اهداف جنبش و خیزش های اسلام و عربی و رهبران عقیدتی و حزبی آنها از الجزایر گرفته تا افغانستان و عراق و پاکستان و دیگر نقاط جهان اسلام کوتاهی نکردند و به طرز خیرخواهانه ای در کنار خیزش های اصلاح طلبانه و مردمی در جهت تحقق وحدت جهان اسلام ایستادند. روزنامه نگار لبنانی تصریح کرد: استاد گرانقدر، مرحوم خسروشاهی، تا واپسین روزهای زندگیشان با تاسیس ماهنامه ۱۹ دی مانند یک مرشد و رهبر واقعی از اصول انقلاب اسلامی و پشتیبانی از این انقلاب بعنوان ام القرای جدید جهان اسلام دفاع کردند. مرحوم خسروشاهی؛ پیشگام نهضت و اصلاح دینی با کوله باری از خدمات شایسته بود. وی ادامه داد: مرحوم خسروشاهی توانست مدرسه جدیدی را در دنیای دیپلماسی و روابط عمومی تأسیس کند که در نوع خود بی نظیر است. ایشان در تاسیس این مدرسه ادبیات عالی، صراحت و صلابت در دفاع از حقیقت و حقانیت را در هم آمیخته است. ایشان در این راه از ادب در انتقال اندیشه های خود و یا در انتقال و حفظ وظایفی که رهبرش به او محول کرده بود، عدول نکردند. مرحوم خسروشاهی در بین ما یک عالم دینی، یک روشنفکر انقلابی، یک اصلاح طلب و یک دولتمرد انقلابی ضد بی عدالتی؛ یک دوست، برادر، حامی و یک پشتیبان بود.. تمامی مراحل مختلف مبارزاتی هرجا که به او احتیاج داشتیم یار و یاور ما بود.. سید محمدصادق الحسینی در انتها اظهار داشت: ما خسته، تسلیم و نا امید نخواهیم شد. ما در عرصه انقلابی گری و مبارزه و انجام اصلاحات لازم ثابت قدم خواهیم ماند. ما زیر سایه تعلیماتی که از سرورمان حضرت محمد(ص) و خاندان ایشان(علیهم السلام) و سپس وارث حقیقی آنها؛ امام سید علی خامنه ای (دام ظله) آموخته ایم به مبارزات خود ضد ظلم ادامه خواهیم داد. /6262
منبع: قائم
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب