به نهضت های موفق مردمی بی توجهی شده
به گزارش قائم، برخی پادشاهانِ کم اثر بزرگ جلوه داده شده اند و در مقابل، نهضت های موفق مردمی مورد بی توجهی قرار گرفته اند. از این جهت در انتقال و بیان تجربیات تاریخی به نسل های آینده بسیار غفلت کرده ایم.
خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و ادب، طاهره طهرانی:
با رونمایی مجسمه شاپور و شعاری که برای آن طراحی شده بود با عنوان «در برابر ایران زانو می زنید»، با حمید نیکرو درباره ی پیروزی ها و شکست های مهم ایران در طول تاریخ و نقش و آگاهی و توجه عموم مردم به گفتگو نشستیم:
ایران در طول تاریخ چه شکست هایی را متحمل شده و چه پیروزی هایی به دست آورده است؟
پرسشی که مطرح فرمودید، نیازمند یک بررسی عمیق است؛ چونکه بیان و پژوهش در حوزه تاریخ ابعاد مختلفی دارد. ما در کشورمان در زمینه تکرار، ترویج و تشویق مباحث تاریخی برای اقشار مختلف جامعه، از دبستان تا دانشگاه و حتی در بین نخبگان و خبرگان، واقعا کم کاری کرده ایم. بنابراین مردم شناخت درستی از گذشته خود ندارند.
ما چقدر تاریخ خودرا می دانیم و چقدر برایمان اهمیت داشته است؟
شناخت از تاریخ حتی در قرآن نیز مورد تاکید است. خداوند می فرماید در احوال گذشتگان جست وجو و تأمل کنید. در احادیث نیز آمده است که از وضعیت پیشینیان خود آگاه شوید. این شامل شناخت شکست ها و پیروزی ها نیز می شود. واقعا در کشور ما، حتی پس از انقلاب و در طول این ۴۷ سال، مراکز تحقیقاتی، پژوهشی، دانشگاه ها و خصوصاً حوزه های علمیه دراین خصوص کم کاری های زیادی داشته اند. کتب درسی ما نیز، بااینکه گاهی به مباحث تاریخی اشاره کرده اند، اما متاسفانه در مواردی اشتباه بیان شده است. برخی پادشاهان کم اثر بزرگ جلوه داده شده اند و در مقابل، نهضت های موفق مردمی مورد بی توجهی قرار گرفته اند. از این جهت در انتقال و بیان تجربیات تاریخی به نسل های آینده خیلی غفلت کرده ایم.
همین امر سبب شده که نگاه جامعه به تمدن غرب اشتباه شکل بگیرد. یکی از غفلت های بزرگ، حتی در رسانه ملی، این بوده که طی سالهای طولانی فجایع و نقاط ضعف تمدن غرب بایکوت خبری شده است، در حالیکه هجمه سنگینی مقابل داشته ها، موفقیت ها و موفقیتهای خودمان صورت گرفته است. به همین دلیل، حتی در سطح تحصیلات عالیه، تعدادی از تحصیل کردگان گرفتار خودتحقیری شده اند و نسبت به تاریخ و موفقیتهای کشور احساس ضعف می کنند.
در حالی که این گونه نیست. ما در طول تاریخ پیروزی های عظیمی داشته ایم. هر زمان که مردم پای کار بوده اند و حاکمان یا همراهی کرده اند یا حداقل مانع نشده اند، موفقیت حاصل شده است؛ مانند پیروزی سربداران در مقابل مغول ها، نهضت جنگل در مقابل استبداد داخلی و تجاوز روس و انگلیس، و ایستادگی مردم در مقابل متجاوزان. در دوران گذشته نیز نمونه هایی چون پیروزی در زمان خشایارشاه بر اسپارتی ها، یا نبردهای موفق نادرشاه همچون نبرد با محمدشاه گرگانی، و همین طور مقاومت مردم بوشهر به رهبری شهید رئیسعلی دلواری در مقابل انگلیسی ها، همه از افتخارات تاریخی ماست. حتی شهادت در راه دفاع از میهن خود نوعی پیروزی بحساب می آید.
اما بزرگ ترین پیروزی ملت ایران، جنگ تحمیلی هشت ساله است. در حالیکه بالاتر از چهل کشور غربی و غیرغربی از رژیم بعث عراق حمایت مالی، نظامی و اطلاعاتی می کردند، ایران توانست بدون از دست دادن حتی یک وجب خاک، پیروز بیرون بیاید. این جنگ، خصوصاً به علت حضور مردم در صحنه، به نتیجه رسید و در نهایت منجر به سقوط صدام شد.
این موید فرمایش شما است که هر زمان حکومت مردم را پای کار آورده، پیروزی حاصل شده است. چنان که در جنگ هشت ساله دیدیم که مردم فرزندان خودرا دادند، اما اجازه ندادند یک وجب از خاک کشور جدا شود.
حضور مردم رمز پیروزی بود و همین مساله در مقاطع مختلف تاریخی تکرار شده است. امروز هم صحنه نبرد تغییر کرده و از جنگ سخت به جنگ نرم رسیده ایم. از سال ۲۰۰۰ به بعد، برمبنای اسناد رسمی استراتژی ملی آمریکا، پیشبینی کرده بودند که در سال ۲۰۲۵ جمهوری اسلامی دیگر وجود نخواهد داشت. اما در عمل، ما در دهه های مختلف، از دهه ۷۰ تا دهه ۹۰ و حتی در سال ۱۴۰۱، شاهد فتنه های مختلفی بودیم که با حضور و آگاهی مردم خنثی شدند. این نشان میدهد که هر زمان مردم پای کار باشند، پیروزی حاصل می شود.
در تاریخ گذشته نیز همین گونه بوده است. در نبرد تیسفون و سامرا نیز پیروزی هایی در مقابل رومی ها بدست آمد. در مقابل، بزرگ ترین شکست های ما در زمان حاکمان نالایق و وابسته روی داده است؛ مانند شکست در مقابل اسکندر مقدونی یا محمود افغان. هر جا مردم کنار گذاشته شدند و حاکمان از مردم فاصله گرفتند، کشور گرفتار شکست شد.
در مجموع، اگر تاریخ را بصورت عمیق بررسی نماییم، خواهیم دید پیروزی های ما بسیار بالاتر از شکست ها بوده است. اما متاسفانه تاریخ هنوز جایگاه واقعی خودرا در نظام آموزشی ما ندارد. باید آموزش تاریخ از مقاطع ابتدایی تا دانشگاه بصورت هدفمند و صحیح صورت گیرد. مراکز تحقیقاتی، دانشگاه ها، حوزه های علمیه و پژوهشگران دلسوز باید دراین خصوص همت کنند. با عنایت به گسترش رسانه های نوین و دیجیتال، ضروری است محتوای تاریخی به قالب های متعدد مانند فیلم، مستند و بسته های رسانه ای تبدیل گردد تا انتقال آن به نسل جوان ساده تر و اثرگذارتر باشد.
منبع: qawem.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان قائم در مورد این مطلب